مدت زمان انحصار وراثت بعد از فوت به عوامل مختلفی بستگی دارد. اگر گواهی انحصار وراثت به صورت محدود باشد (کمتر از پنجاه میلیون تومان)، با کمک وکیل انحصار وراثت ۱۰ روز الی یک ماه طول میکشد؛ ولی اگر گواهی انحصار وراثت به صورت نامحدود باشد (بیشتر از پنجاه میلیون تومان) به کمک وکیل پایه یک دادگستری به مدت ۴۰ روز الی سه ماه طول میکشد.
چنانچه شما قصد داشته باشید صدور گواهی انحصار وراثت را بدون دخالت وکیل و تنها با حضور خود در شورای حل اختلاف و دادگاه انجام دهید معمولاً مدت زمان انحصار وراثت بعد از فوت در زمان طولانی‌تری انجام خواهد شد.
انحصار وراثت چقدر طول میکشد؟
یکی از سؤالات پرتکراری که ورثه پس از فوت متوفی دارند این است که انحصار وراثت چقدر طول میکشد؟ در پاسخ این سؤال باید گفت مدت زمان انحصار وراثت بعد از فوت به عوامل مختلفی بستگی دارد مانند:
- تعداد وراث در داخل کشور
- تعداد وراث در خارج از ایران
- داشتن و یا نداشتن وکیل انحصار وراثت
- محل زندگی و دفن متوفی در داخل ایران
- محل زندگی و دفن متوفی در خارج از کشور
- میزان دارایی متوفی در داخل و یا خارج از کشور
- نوع گواهی انحصار وراثت از نوع محدود یا نامحدود بودن
- و …
مهلت انجام انحصار وراثت
مراحل انحصار وراثت
برای اینکه به طور دقیق بدانید مدت زمان انحصار وراثت بعد از فوت متوفی چقدر طول میکشد باید با مدت زمان انجام هر کدام از مراحل انحصار وراثت آشنا شوید. این مراحل به شرح ذیل است:
مراجعه به شورای حل اختلاف
در اولین مرحله از دریافت گواهی انحصار وراثت باید یکی از ورثه یا وکیل به نمایندگی از دیگر وراث با در دست داشتن گواهی فوت متوفی و شناسنامه فرد متوفی که باطل شده است به شورای حل اختلاف آخرین محل زندگی فرد فوت شده مراجعه کند.
تاثیر تائید وراث در مدت زمان انحصار وراثت
در مرحله بعدی از دریافت گواهی انحصار وراثت لازم است نماینده وراث، فرم رسمی که از طرف شورای حل اختلاف تنظیم شده است را همراه با یکسری مدارک لازم برای انحصار وراثت به یکی از دفترخانه‌های رسمی کشور تحویل دهد. در این مرحله باید ۲ یا ۳ شاهد از اقوام وراث هویت ورثه را تائید کنند.
مالیات بر ارث
برای تعیین مدت زمان انحصار وراثت بعد از فوت یادتان باشد مدت زمانی را هم باید برای دریافت رسید اموال متوفی و پرداخت مالیات بر ارث متوفی در نظر بگیرید. در این مرحله که مشخصات تمامی وراث تائید شد لازم است لیستی از اموال و دارایی‌های مرحوم را تهیه کنید؛ چون لازم است مالیات اموال متوفی محاسبه و به اداره دارایی پرداخت شود.
اگر وراث از میزان و دارایی‌های متوفی اطلاعی نداشته باشند باید وراث یا وکیل آن‌ها از طریق دادگاه نیز استعلام اموال مرحوم را درخواست کنند. مطمئناً استعلام اموال متوفی مدت زمان انحصار وراثت بعد از فوت را طولانی‌تر می‌کند.
در صورتی که بخواهیم بگوییم که مالیات بر ارث چقدر طول میکشد؟ باید عنوان کرد که حدود 1 تا 2 ماه طول میکشد.
عدم وجود ورثه دیگر
پس از مشخص شدن مالیات اموال متوفی و تائید وراث در دفترخانه رسمی باید مجدداً یکی از ورثه یا وکیل انحصار وراثت به شورای حل اختلاف آخرین محل زندگی فرد متوفی مراجعه کند. شورای حل اختلاف جهت اینکه از عدم وجود ورثه دیگری مطمئن شود آگهی اطلاعات شخص فوت شده را حدود ۳۰ روز در روزنامه‌های کثیرالانتشار چاپ می‌کند.
اصولاً هزینه چاپ این نوع آگهی‌ها بر عهده وراث است. چنانچه فرد متوفی اهل روستا باشد به جای چاپ آگهی در روزنامه خبر فوت متوفی در قسمتی از معابر تردد اهالی روستا نصب می‌شود.
اعتراض به گواهی انحصار وراثت
پس از طی شدن تمام مراحل، گواهی انحصار وراثت برای تقسیم اموال متوفی صادر می‌شود؛ اما دادگاه فرصت مشخصی را برای اعتراض به این گواهی انحصار وراثت در نظر می‌گیرد.
چنانچه یکی از ورثه، دادستان پرونده و یا افراد ذی نفع به نحوه صدور این گواهی اعتراض داشته باشند، پس از ثبت اعتراض فرد معترض باید پرونده دوباره بررسی شود. بدون شک پشت سر گذاشتن این مراحل، مدت زمان انحصار وراثت بعد از فوت را طولانی‌تر می‌کند.
مهلت اعتراض به گواهی انحصار وراثت
به طور کلی اعتراض به انحصار وراثت مهلت مشخصی ندارد. پروسه آن در مرجع صادر کننده گواهی، رسیدگی می شود. گواهی انحصار وراثت ظرف مدت ده روز پس از ابلاغ در هیأت حل اختلاف قابل اعتراض است و رأی هیأت مذکور، ظرف بیست روز قابل اعتراض در دادگاه صالح می‌باشد.
انحصار وراثت محدود یا نامحدود
بیشتر از هر موضوعی مدت زمان انحصار وراثت بعد از فوت به نوع گواهی محدود و یا گواهی انحصار وراثت نامحدود بستگی دارد. معمولاً صدور گواهی انحصار وراثت محدود یا همان تقسیم اموالی که ارزش آن کمتر از ۵۰ میلیون تومان است با حضور وکیل حدود ۱۰ الی ۱۴ روز طول میکشد؛ اما صدور گواهی انحصار وراثت نامحدود یا همان تقسیم اموالی که بیشتر از ۵۰ میلیون تومان است با حضور وکیل حدود ۴۰ الی ۶۰ روز طول میکشد.
نکاتی در خصوص مدت زمان انحصار وراثت
به غیر از طی کردن مراحل انحصار وراثت یکسری موارد دیگر هم باعث طولانی شدن مدت زمان انحصار وراثت بعد از فوت می‌شود. در ادامه با برخی از این نکات آشنا شوید:
- اگر یکی از ورثه به هر علتی مدارک هویتی خود را مثل شناسنامه، کارت ملی و… را به شورای حل اختلاف تحویل ندهد باید بقیه ورثه از شورا بخواهند که مدارک مورد نیاز را از طریق ثبت احوال استعلام کند.
- اگر با حضور وکیل انحصار وراثت، تمام وراث در روند صدور گواهی انحصار وراثت شرکت نکنند هیچ مشکلی به وجود نمی‌آید.
- اگر فرد فوت شده طلبکار داشته باشد اصولاً فرد طلبکار هم جزو افراد ذی نفع به شمار می‌آید. پس این فرد میتواند جهت دریافت گواهی انحصار وراثت درخواست دهد و مدت زمان انحصار وراثت بعد از فوت را طولانی‌تر کند. بنابراین وراث وظیفه دارند قبل از تقسیم اموال متوفی اول از همه طلب فرد طلبکار را پرداخت کنند.
- چنانچه یکی از همسران فرد متوفی باردار باشد باید اول از همه جنسیت بچه مشخص شود. بنابراین وراث برای صدور گواهی انحصار وراثت تا لحظه‌ای که بچه زنده متولد می‌شود باید صبر کنند.
سخن پایانی
همان‌طور که گفته شد مدت زمان انحصار وراثت بعد از فوت بستگی به نحوه اجرای مراحل انحصار وراثت دارد. البته یکسری عوامل حاشیه‌ای مثل معترض بودن یکی از ورثه، پیدا شدن فردی طلبکار از متوفی، مفقود شدن مدارک هویتی یکی از ورثه و… مدت زمان صدور گواهی انحصار وراثت را طولانی‌تر می‌کند.
چنانچه تمایل دارید صدور گواهی انحصار وراثت بعد از فوت متوفی برای تقسیم اموال متوفی، انتقال سیم کارت متوفی، انتقال حقوق و مستمری متوفی و… در کوتاه‌ترین زمان ممکن به صورت قانونی انجام شود بهتر است با کارشناسان حقوقی در گروه وکلای HiVakil در ارتباط باشید.
مطمئن باشید گروه وکلای HiVakil با 15 سال سابقه و تجربه وکالت در دعاوی خانوادگی، انحصار وراثت و سایر دعاوی حقوقی و کیفری در تهران بهترین نوع وکالت را به شما عزیزان ارائه می‌دهد.
