انحصار وراثت در شورای حل اختلاف برای تعیین سهم‌الارث هر کدام از وراث یک امر ضروری است. شاید بپرسید برای انحصار وراثت کجا برویم؟ دقت کنید بعد از فوت هر عزیزی برای آنکه وراث فرد متوفی، سهم‌الارث خود را نسبت به طبقه مشخص شده دریافت کنند، باید هر کدام از ورثه با ارائه مدارک مورد نیاز برای دریافت گواهی انحصار وراثت به شورای حل اختلاف مراجعه کنند.
پس بعد از صدور این گواهی حصر وراثت از طرف شورای حل اختلاف شما به عنوان یکی از وراث اجازه دارید اموال متعلق به خود را بفروشید و یا نقل و انتقال دهید.
مراحل گام به گام انحصار وراثت در شورای حل اختلاف
انحصار وراثت در شورای حل اختلاف مراحل متعددی دارد؛ اما اولین مرحله نحوه انحصار وراثت پدر و مادر، صدور گواهی فوت و ابطال شناسنامه متوفی است. پس از آن باید یک دادخواست انحصار وراثت را تنظیم کنید و به شورای حل اختلاف تحویل دهید.
در این مرحله باید یک استشهادیه مبنی بر این که شما جزو وراث اصلی متوفی هستید به شورای حل اختلاف ارائه دهید. در نهایت با ارائه مدارک مورد نیاز برای انحصار وراثت در شورای حل اختلاف برای صدور گواهی انحصار وراثت به دادگاه مراجعه کنید.
اصولاً این گواهی به غیر از اینکه برای تقسیم اموال متوفی نیاز است برای دریافت مستمری و حقوق بازنشستگی مرحوم هم باید به اداره تامین اجتماعی تحویل داده شود.
گواهی انحصار وراثت را از کجا بگیریم؟
از آنجایی که مراحل انحصار وراثت در شورای حل اختلاف و همچنین استعلام انحصار وراثت با کد ملی جزو امور حقوقی کشور محسوب می‌شود. بنابراین اگر شما در داخل کشور حضور دارید باید به منظور گرفتن سهم‌الارث خود برای دریافت گواهی انحصار وراثت با ارائه مدارک لازم به شورای حل اختلاف آخرین منطقه‌ای که متوفی در آنجا زندگی کرده است مراجعه کنید؛ ولی اگر در خارج از ایران زندگی می‌کنید این گواهی انحصار وراثت را باید از طریق یک وکیل دادگستری از مرجع قضایی که مسئولیت رسیدگی به دعاوی انحصار وراثت را دارد یعنی همان شورای حل اختلاف به دست آورید.
مدارک لازم برای انحصار وراثت مادر و پدر
مدارک مورد نیاز برای انحصار وراثت در شورای حل اختلاف به شرح ذیل است:
-
گواهی فوت متوفی
یکی از مهم‌ترین مدارک لازم برای انحصار وراثت پدر یا مادر که برای انحصار وراثت در شورای حل اختلاف باید خدمت این مرجع قضایی ارائه شود گواهی فوت متوفی است.
امروزه شما به صورت الکترونیکی با مراجعه به سامانه انحصار وراثت مرتبط با اداره ثبت احوال می‌توانید بدون مراجعه حضوری این گواهی فوت را دریافت کنید. البته همراه گواهی فوت متوفی باید مدارک دیگری هم مثل:
-
عقدنامه
-
طلاق نامه
-
وصیت نامه فرد
-
شناسنامه متوفی
-
شناسنامه همسر متوفی
-
کارت ملی متوفی و همسر
-
شهادتنامه
مدرک مورد نیاز بعدی، برگه استشهادیه رسمی است. باید شما در یک دفتر اسناد رسمی کشور به همراه ۳ نفر دیگر فرم‌های مخصوصی را پر کنید و در آن فرم‌ها اسامی ورثه متوفی را نام ببرید. در این فرم محضری که دارای مهر و امضاء است ورثه‌ی متوفی کاملاً مشخص است.
-
اظهارنامه مالیاتی
چنانچه فرد متوفی پیش از شروع سال ۱۳۹۵ فوت کرده باشد، لازم است به عنوان وراث برای دریافت گواهی انحصار وراثت در شورای حل اختلاف ابتدا گواهی تسلیم اظهارنامه مالیات بر ارث را از طرف اداره مالیات دریافت کنید.
البته پس از صدور گواهی انحصار وراثت نامحدود یعنی زمانی که اموال متوفی بیشتر از ۵۰ میلیون تومان باشد هر زمانی که قصد داشته باشید اموال متوفی را تقسیم کنید، پرداخت مالیات بر ارث به همراه اظهارنامه مالیاتی امری ضروری است؛ اما اگر ظرف یکسال از مدت زمان انحصار وراثت بعد از فوت متوفی شما این اظهارنامه مالیاتی را پرداخت کنید، بدون شک مشمول برخی معافیت‌های مالیاتی خواهید شد.
-
انتشار آگهی
چنانچه اموال متوفی بیشتر از ۵۰ میلیون تومان باشد، لازم است برای تقسیم ترکه یک آگهی انحصار وراثت نامحدود از طریق روزنامه کثیرالانتشار به مدت ۳۰ روز منتشر شود؛ ولی اگر اموال فرد متوفی کمتر از این مقدار باشد، گواهی انحصار وراثت در شورای حل اختلاف از نوع گواهی محدود است و نیازی به انتشار آگهی نیست.
در چنین مواقعی پس اگر انحصار وراثت نکنیم هیچ اشکالی ندارد؛ اما چنانچه بعداً ورثه متوفی قصد فروش و یا نقل و انتقال اموال ماترک فرد متوفی را داشته باشند، لازم است مانند گواهی انحصار وراثت نامحدود یک آگهی منتشر شود.
تقسیم بندی وراث بعد از دریافت گواهی حصر وراثت
هنگام صدور گواهی انحصار وراثت در شورای حل اختلاف، وراث به دو دسته تقسیم می‌شوند.
گروه اول
ورثه‌ای هستند که کاملاً از دارایی‌های مرحوم اطلاع دارند و بدون هیچ مشکلی بعد از دریافت گواهی انحصار وراثت در شورای حل اختلاف نیز اموال فرد متوفی را بین خود تقسیم می‌کنند.
گروه دوم
گروه دوم ورثه‌ای هستند که اعلام می‌کنند ما از اموال و میزان دارایی مرحوم هیچ اطلاعی نداریم. در این وضعیت باید ورثه یک دادخواستی را از طریق شورای حل اختلاف به عنوان دعوای تحریر ترکه طرح کنند. در چنین مواقعی از طریق استعلام ۳ گانه تمام دارایی‌های مرحوم اعم از املاک، خودروها و حساب‌های بانکی متوفی باید مشخص شود.
اگر بعد از مشخص شدن اموال متوفی، وراث دوستانه اموال را بین خود تقسیم کردند که موضوع بسیار ساده است؛ ولی اگر باز هم مشکلی بین وراث وجود داشت باید دادخواست جدیدی را به کمک وکلای دادگستری به عنوان دعوای تقسیم ترکه به دادگاه ارائه دهید.
طبق ماده ۲۰ قانون آیین دادرسی مدنی
دعاوی راجع به ترکه متوفی اگرچه خواسته، دین و یا مربوط به وصایای متوفی باشد تا زمانی که ترکه تقسیم نشده در دادگاه محلی اقامه می‌شود که اخرین اقامتگاه متوفی در ایران، آن محل بوده و اگر آخرین اقامتگاه متوفی معلوم نباشد، رسیدگی به دعاوی یاد شده در صلاحیت دادگاهی است که آخرین محل سکونت متوفی در ایران، در حوزه آن بوده است.
مدت زمان صدور گواهی انحصار وراثت
اینکه دریافت گواهی انحصار وراثت در شورای حل اختلاف چقدر طول بکشد بستگی به عوامل مختلفی دارد از قبیل:
- تعداد وراث
- میزان اموال
- داشتن وکیل
- پرداخت هزینه چاپ آگهی
- و غیره
هزینه انحصار وراثت در شورای حل اختلاف
هزینه برای ثبت دادخواست و اخذ گواهی انحصار وراثت در شورای حل اختلاف تقریباً کمتر از ۱ میلیون تومان است؛ اما اگر انحصار وراثت شما به شکل نامحدود باشد و برای این کار قصد داشته باشید که از وکیل دادگستری کمک بگیرید قطعاً هزینه‌های دیگری را شامل خواهید شد.
انحصار وراثت چقدر طول می کشد؟
از آنجایی که هر کدام از ورثه متوفی به تنهایی می‌توانند جهت حصر ورثه به شورای حل اختلاف اقدام کنند و در واقع حضور تمامی وراث الزامی نیست بنابراین مدت زمان انحصار وراثت بستگی به عوامل مختلفی دارد.
سخن پایانی
در صورتی که برای انحصار وراثت در شورای حل اختلاف نیاز به مشاوره رایگان و یا راهنمایی بیشتر دارید. همچنین از لحاظ روحی شرایط لازم برای طی کردن مراحل قانونی گواهی حصر وراثت را ندارید بهتر است از طریق شماره‌های درج شده در این وب سایت با مشاوران حقوقی گروه وکلای hivakil تماس بگیرید. مطمئن باشید ما در این مجموعه حقوقی زبده‌ترین وکلای انحصار وراثت و باتجربه‌ترین وکلای دادگستری را در اختیارتان قرار می‌دهیم.
